Wanneer je een training van Eugène van Haaren volgt, krijg je voorbeelden uit zijn eigen schrijfpraktijk. Eugène werkt regelmatig via De Redactie bij diverse opdrachtgevers zoals Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). In dit interview vertelt hij meer over zijn rol en de training Begrijpelijk schrijven op taalniveau B1.
Via De Redactie ben je bemiddeld bij Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Daar houd je je bezig met het herschrijven en opschonen van teksten over zeescheepvaart. Kun je meer vertellen over deze opdracht?
‘Zeevaart is best een ingewikkeld onderwerp. Je hebt te maken met veel ingewikkelde wetten die niet alleen in Nederland worden gemaakt maar ook internationaal. De verschillende regels die daar uit voortkomen moet ik zo begrijpelijk mogelijk zien op te schrijven.’
Wie is de doelgroep?
‘Dat zijn mensen uit de sector: met name reders en zeevarenden. Ze willen bijvoorbeeld weten waar ze een klacht kunnen indienen of uitzoeken waarop ze gecontroleerd worden als het gaat om veiligheid aan boord. Daarnaast schrijven we voor gemeenten die een zeehaven hebben. Het varieert dus nogal op verschillende niveaus. Hierdoor komt vrij veel jargon voor. Voor een deel kan dat, mag dat, maar je moet het dan toch uitleggen omdat niet alle mensen in de sector weten wat ermee bedoeld wordt.’
Kun je daar een voorbeeld van geven?
‘Waar ik vaak tegenaan loop is dat er in een tekst een wet wordt uitgelegd. Terwijl het zou moeten gaan om de betekenis van die wet: wat moet ik doen of laten?
Dus je bent eigenlijk continue aan het vertalen?
‘Ja. Soms ben ik lange, ingewikkelde zinnen aan het inkorten. Reanimeren van zombiezinnen noem ik dat. Zinnen waarvan je aan het begin denkt: Hoe kom ik ooit aan het eind?’
Wat vind je zo leuk aan het schrijfvak?
‘Wanneer ik net start in een organisatie weet ik inhoudelijk vaak weinig en dat zie ik als een groot voordeel. Voor iedereen die net begint is dit namelijk het moment waarop hij of zij zich afvraagt: Snap ik waar het over gaat? Is dat niet zo, dan beginnen mijn vingers al te jeuken om te gaan schrijven. Als ik het voor elkaar krijg teksten te schrijven die iedereen kan lezen, dan ben ik een gelukkig man. Je hoeft het niet interessant te vinden, maar je zou het wel moeten kunnen begrijpen.’
Waarom werk je graag voor de overheid?
‘De overheid gaat over ons allemaal. Ik heb niet direct iets met zeescheepvaart te maken, toch komen de pakketjes die ik bestel wel met zeeschepen binnen. De rijksoverheid gaat over alles wat met publieke belangen te maken heeft. In zekere zin schrijf ik voor mezelf én voor een hele hoop andere mensen. We betalen per slot van rekening allemaal belasting, dan heb je het recht om te weten wat daarmee gebeurt.’
Je geeft bij ons de training Begrijpelijk schrijven op taalniveau B1. Neem je ervaring uit je schrijfopdrachten mee naar de training?
‘Ja zeker. Voorbeelden uit de praktijk gebruik ik ook om mensen te motiveren. Soms zuchten deelnemers dat het zo veel werk is om al die zinnen te moeten herschrijven. Dat is waar, maar tegelijkertijd bespaar je je baas, collega’s en de lezer veel tijd. Ik heb met onderzoeken te maken gehad waar werd onderzocht of mensen snapten wat er gecommuniceerd werd. Dat bleek totaal niet het geval. Vervolgens belden ze de helpdesk of werden ze kwaad. Dat is onhandig, want het kost alleen maar tijd en geld.’
Is deze training interessant voor elke schrijver ongeacht ervaring en niveau?
‘Voor beginners en gevorderden kan het een goede training zijn. Beginners geef ik de basis mee: Hoe werkt het en wat is begrijpelijk schrijven. Voor gevorderden, die meestal in de praktijk ervaring hebben opgedaan, is het leerzaam om alles nog een keer op een rijtje te zetten. Misschien ken je sommige onderdelen nog niet zoals taakgericht en scanbaar schrijven. Collega-deelnemers kunnen je tijdens een training ook op bepaalde ideeën brengen hoe je tekstproblemen aanpakt. Wat dat betreft is het voor de ervaren cursisten fijn om een keer van iemand buiten de eigen kring commentaar te horen.’
Tijdens de training gebruik je een bepaalde tool, klopt dat?
‘Het is een online tool die directief aangeeft wat voor niveau een begintekst heeft. Hoelang zijn de zinnen, zit er een persoonsvorm in, staan er moeilijke woorden en lijdende vormen in? Dat is voor deelnemers (die hun eigen tekst aanleveren) vaak wel even slikken. De tool is streng, maar dat is niet erg want we zitten hier om te leren. Maar de tool is niet zaligmakend hoor. Het doel van de tekst kan een tool bijvoorbeeld niet beoordelen, dat moet je zelf doen.’
Naast trainingen bij De Redactie geef je incompany trainingen bij bedrijven. Binnenkort staan drie onlinetrainingen voor een woningbouwvereniging in Groningen gepland. Wat ga je doen tijdens deze onlinetraining?
‘Het eerste gedeelte houd ik een presentatie en doen we oefeningen waar deelnemers de ruimte krijgen om live te reageren. De groepen zijn niet zo groot dus daar is alle ruimte voor. Daarna gaan deelnemers aan de slag en bekijken we de teksten plenair. We bespreken dan de resultaten en deelnemers kunnen op elkaars werk reageren.’
Als je zou mogen kiezen tussen on- en offlinetrainingen geven, dan kies je voor…?
‘Offlinetraining geven vind ik stiekem toch het leukst. Online moet je iets gedisciplineerder communiceren. Anders val je elkaar in de rede of is het geluid net vertraagd. Offline kun je sneller tussendoor een grapje maken en je krijgt meer nuttige ruis mee. Wanneer mensen hun microfoon uit zetten hoor ik ze bijvoorbeeld niet zuchten als het te snel gaat. Dan moeten ze zelf actief iets zeggen en niet iedereen voelt zich daar gemakkelijk bij. Het fijne aan onlinetrainingen geven is dat deelnemers door het hele land mee kunnen doen die op hun beurt niet hoeven te reizen. Ik kan me zo voorstellen dat de combinatie on- en offline trainen blijft.’
Wil je net zoals Eugène van Haaren door De Redactie bemiddeld worden bij een van onze opdrachtgevers? Schrijf je dan nu in als kandidaat! Of ben je op zoek naar de juiste kandidaat voor een tijdelijke klus of vast dienstverband? We gaan graag in gesprek over de mogelijkheden! Neem contact met ons op via info@deredactie.nl of tel. 0299 65 38 53.