In Nederland hebben we 6 taalniveaus. Deze taalniveaus geven aan hoe goed iemand een taal begrijpt, schrijft en spreekt. Wist je dat zo’n 60% van de Nederlandse bevolking taalniveau B1 heeft of lager? Schrijf je moeilijker, dan mis je een groot publiek. Trainer Eugène van Haaren geeft je alvast 5 praktische tips voor het schrijven van een toegankelijke en effectieve tekst!
Wat wil je dat de lezer doet met je informatie?
Denk voordat je begint na over wat je lezer met jouw informatie moet doen. Wil je: informeren (zo zit het), instrueren (zo doe je dat), overtuigen (daarom doen we dat), activeren (koop dit) of van alles een beetje? Als je daar het antwoord op weet, wordt je tekst een stuk effectiever.
Dus: bedenk voordat je begint met schrijven: wat moet je lezer ermee?
Schrijf scanbaar
Begin met de belangrijkste informatie, gebruik witregels tussen (korte) alinea’s, maak informatieve tussenkopjes en gebruik opsommingslijstjes met ‘bulletpoints’ voor je tekst. Zo kan de lezer in hoog tempo je tekst scannen en bepalen of hij verder wil lezen.
Dus: begin met het belangrijkste, de titel en tussenkopjes vatten je tekst samen.
Gebruik alledaagse woorden
Een effectieve tekst, die de lezer snel kan lezen én tot actie aanzet, bestaat uit eenvoudige zinnen met veelgebruikte woorden. Oók hoogopgeleiden zullen je dankbaar zijn; ze kúnnen weliswaar moeilijke teksten begrijpen, maar het kost ze meer tijd dan makkelijke teksten.
Dus: bespaar je lezer tijd; schrijf eenvoudig.
Zorg voor actieve zinnen
Vermijd lijdende, passieve zinnen met woorden als: worden, zullen, hebben, enzoverder. Die maken een tekst onnodig langer en sloom. Het helpt als je kunt bedenken wie wat moet doen. En dat dan ook zo op te schrijven.
Dus: laat je lezer niet lijden, schrijf actief.
Schrijf letterlijke taal
Als je lezer kookt van woede is dat niet goed. Hij kan beter boos zijn. Al wil je dat natuurlijk ook liever voorkomen. Hoe? Gewoon: door zo letterlijk mogelijk te schrijven. Veel lezers hebben namelijk moeite met het begrijpen van beeldspraak (metaforen), gezegden en spreekwoorden.
Dus: hou je figuurlijke taal in de gaten!