Hille van der Kaa is onderzoeker bij Tilburg University.
Wat doet een onderzoeker bij Tilburg University eigenlijk?
‘Ieder heeft hier zo zijn of haar vakgebied, maar ik richt me op technologieën die het professionele leven van mediamakers veranderen. Zo kijk ik naar technieken die nieuws filteren uit sociale mediastromen en houd ik me ook bezig met het automatisch genereren van teksten. Op dit moment loopt een onderzoek waarbij we een systeem testen dat automatisch nieuwsberichten schrijft op basis van losse data. Uit de eerste resultaten komt naar voren dat deze technieken inmiddels zo goed zijn dat lezers niet altijd het verschil meer zien. Ook zie ik dat lezers teksten van een computer in sommige gevallen meer vertrouwen dan teksten geschreven door mensen. Naast mijn aanstelling op Tilburg University geef ik leiding aan het lectoraat Media op de Fontys Hogeschool. Hier kijk ik met studenten naar de verre toekomst. Hoe ziet ons mediagebruik er dan uit? Over de ontwikkelingen van nu en scenario’s voor de toekomst geef ik les aan studenten en workshops voor bedrijven.’
Welk boek uit jouw boekenkast zou jij nooit inruilen tegen een e-book?
‘Mijn poëziealbum en mijn vriendjes en vriendinnetjesboek van de lagere school. Daar kan geen online sociaal medium tegen op.’
Wat is jouw laatst aangeschafte app?
‘De app van het programma The Hit. Deze werkte trouwens niet, dus ik heb hem ook weer direct verwijderd.’
Wie was jouw leermeester?
‘Annemarie van Gaal. Net als ik oud-VNU’er, maar vooral een powervrouw die laat zien dat je er onder iedere persoonlijke omstandigheid een feestje van kan maken. Voor mij een grote inspiratiebron.’
Hoe beleeft de consument jouw merk over vijf jaar?
‘Ik werk niet zo zeer voor een merk, dus ik draai deze vraag naar mijn eigen onderzoek. Wat merkt de consument van de technieken die ik onderzoek over vijf jaar? Ik denk dat het mediagedrag van gebruikers sneller verandert dan dat ze zelf door hebben. Neem het nieuws; het idee dat dit alleen op een vast moment van journalisten komt, is anno 2014 volledig achterhaald. Nieuws komt overal vandaan. De consument kent hierbij nieuwe gatekeepers die voor hen informatie selecteren. Traditionele journalisten spelen hierbij een steeds bescheidenere rol. Daarnaast vinden we het steeds normaler dat informatie overal en altijd beschikbaar is. En dat verschillende typen informatie aan elkaar verbonden zijn. Informatie zit niet langer gevangen in een device of product, maar komt beschikbaar waar en wanneer je het wilt.’
Online zal printmedia in de toekomst overbodig maken. Eens of oneens?
‘In de causale relatie die in deze vraag zit, geloof ik niet. Het heeft vast invloed, maar het is niet dat het een alleen maar door het ander verdwijnt.’
Stel, je krijgt de mogelijkheid om een nieuw medium te creëren, wat zou dat zijn?
‘In een nieuw onderzoek kijk ik naar de mogelijkheden om automatisch fictieverhalen te schrijven. Op basis van een aantal vaste elementen als karakters, setting, tijd en doelgroep wil ik een systeem ontwikkelen dat binnen een paar seconden op verschillende leesniveaus verhalen produceert. In eerste instantie met tekst, maar in tweede instantie ook met animaties en gesproken dialoog. Op deze manier kun je met een vaste basis bijvoorbeeld zo honderd afleveringen van Dora maken. En ook meteen transmediaal; want je maakt tekst en bewegend beeld. Het mooiste zou zijn als dit medium zich dan ook nog automatisch verspreidt – het bewegende beeld gaat bijvoorbeeld direct met een advertentie op YouTube en het boek zet zichzelf meteen in de etalage op Bol.com. En op het moment dat het gekocht wordt, stuurt het zichzelf naar de drukker. Zo’n volautomatisch systeem lijkt me mooi. We zoeken op dit moment trouwens funding voor dit onderzoek, dus mocht er nog iemand interesse hebben ;).’
Welk crossmediaal concept vind jij goed geslaagd?
‘Ik ben gefascineerd door journalistieke concepten die informatiestromen van verschillende platformen samenvoegen en filteren. Denk aan systemen als DataMiner van CNN of het systeem van Storyful. Ik ben ook erg benieuwd wat Vox.com gaat doen.’
Stel, je stopt met twitteren. Hoe ziet jouw allerlaatste tweet ooit eruit?
‘Als ik er mee stop, komt dat waarschijnlijk omdat ik het ergens langzaam vergeten ben en heb laten sloffen. Zul je net zien dat ik een hele suffe laatste tweet heb.’