Schrijver en journalist Tobias Reijngoud geeft tijdens de Summerschool op 7 juli 2016 de workshop Informatief en zakelijk schrijven. Hij geeft hier alvast 5 tips voor het schrijven van een informatieve of zakelijke tekst:
-
Val met de deur in huis
Zet je belangrijkste mededeling bovenaan, liefst zonder aanloop, inleiding of introductie. Die kan ook ná je belangrijkste mededeling komen. Een zakelijke en informatieve tekst is geen detective. Hou je lezer dus niet lang in spanning over wat je te melden hebt, maar verschiet je kruit direct.
-
Verras door de inhoud, niet door de vorm
Schrijf voorspelbaar. Een lezer van een informatieve tekst verwacht… ja, inderdaad… informatie. Geef hem wat hij wil, zonder omtrekkende bewegingen. Hang ook niet de grote schrijver uit die zijn tekst verfraait met ronkende zinnen en spannende uitweidingen. De verrassing van je tekst moet komen van de inhoud: die moet de interesse wekken van de lezer. De stijl van je tekst is slechts een middel om die inhoud over te brengen. En juist het feit dat het een middel is, betekent dat je er veel aandacht aan moet besteden.
-
Schrijf kort
Voor een zakelijke en informatieve tekst geldt: hoe korter hoe beter.
-
Schrijf concreet en tastbaar
Een zakelijke tekst is aantrekkelijker als hij concreet en specifiek wordt, en niet abstract en algemeen blijft. Concrete informatie blijft beter hangen bij de lezer. Zoals Gerard Reve ergens zegt: Veel schrijvers houden geen rekening met de zwaartekracht. Ze realiseren zich niet dat de informatie vanaf het papier omhoog moet stijgen en tegen de zwaartekracht in het hoofd van de lezer moet bereiken. Geef de informatie in je tekst een duwtje in de rug door niet abstract te schrijven maar gebruik te maken van onder meer goede voorbeelden. Voorbeelden die concreet, tastbaar en invoelbaar zijn. Maar let op: hou het kort en effectief. Geen oeverloos geklets dus.
-
Lees romans
Een goede schrijver is een lezer. Ontwikkel je taalgevoel door veel te lezen. En dan niet alleen zakelijke en informatieve teksten. Goede romans en verhalen zijn veel rijker aan taal en beeld. Lezen van romans is geen directe manier van leren, want een informatieve tekst is geen roman en je moet er dan ook zeker geen literaire taal voor gebruiken. Lezen van literatuur is een vormende ervaring. Het komt je gevoel voor taal in het algemeen ten goede.
Tobias Reijngoud schrijft voor NRC Handelsblad, nrc-next, Trouw en de Groene Amsterdammer. Bij Uitgeverij Lias publiceerde hij de boeken Volgers & Vormers, en Weten is meer dan meten, een bundel interviews met onder meer Herman Wijffels, Arnoud Boot, Abram de Swaan en Hans Achterhuis.