Wat zijn de voorwaarden voor een succesvolle presentatie?
Wees echt en je publiek gelooft je
Authenticiteit staat met stip op één. We willen een spreker, zanger of cabaretier geloven. We willen denken: dit is een echt mens! Net als acteurs. Als iemand de bizarre mevrouw Smith speelt in een absurdistisch stuk van Ionesco, dan willen we geloven dat de bizarre mevrouw Smith die we voor ons zien, waarachtig zo is. Om dit voor elkaar te krijgen moet de actrice haar eigen waarachtigheid inzetten in de rol die zij speelt. Niet alleen zullen wij mevrouw Smith dan willen volgen, maar belangrijker: alleen dan zullen wij onszelf in de bizarre mevrouw Smith kunnen, durven en willen herkennen. Des te authentieker je als spreker bent, des te minder zal het publiek zich bewust zijn van jou als spreker. Het publiek zal dermate meegenomen worden door je verhaal, dat het jou als spreker ‘vergeet’. Pas achteraf zal het publiek denken: dat deed hij/zij goed, ik was helemaal mee! En omgedraaid: des te minder authentiek je bent, des te meer het publiek jou zal bekijken (en bekritiseren) en des te minder het publiek door je verhaal zal worden meegenomen.
Zet je masker af
In stresssituaties verlies je als mens je ‘ware zelf’ het makkelijkst. Wanneer je bijvoorbeeld niet durft te tonen hoe bang, boos, verontwaardigd of verdrietig je bent, plak je een masker over je ware gezicht waarmee jij je in de betreffende penibele situatie hoopt te redden. Dat masker kan bijvoorbeeld een glimlach zijn. Dat lijkt slim. Je redt jezelf. Maar met dit (lachende) masker voor, is het onmogelijk om wezenlijk contact met je te maken. Je masker maakt wie jij bent en wat jij vindt onleesbaar. Omdat het publiek zich aan jou spiegelt, is het goed mogelijk dat je publiek zich ofwel zal storen aan jouw masker (het publiek weigert mee te gaan met je maskerade), ofwel het publiek zal zich (veelal onbewust) op haar beurt maskeren. Tussen jou en het publiek kan op dat moment niets ontstaan dat voorbij gaat aan die oppervlaktelaag/maskerade. Een tweede ongewenst effect van jezelf maskeren is dat je er fysiek onwel van wordt. Een masker zit nooit lekker. Niet jezelf willen zijn, maakt wanhopig. Naar iemand kijken die niet zichzelf is, maakt evenzeer wanhopig. Dit willen we niet als spreker en niet als publiek!
Luister naar je lichaam
In je lichaam kun je jezelf altijd terugvinden. Door te ademen, je benen te bewegen, te signaleren wat er knelt in je lichaam, je voeten te voelen op de grond, je gedachte en je gemoed te inspecteren, kun je de weg naar jezelf terugvinden. Van daaruit kan je verder. Jij weet weer wat je voelt, denkt en vindt. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, maar authentiek zijn is nu eenmaal geen truc, geen stuk gereedschap dat je naar behoeven in kunt zetten. Het is de bereidheid om je te verwonderen over wie je bent en de wens om jezelf te zijn. Je wilt de ander ontmoeten en zelf gekend worden. Stap voor stap.